Bağımlı Bağımsız Sabit Tutulan Değişken Örnekleri Bağımlı, bağımsız, sabit ve tutulan değişkenler, istatistiksel analizlerde sıklıkla kullanılan kavramlardır. Bu değişkenlerin anlamları ve örnekleri üzerinde durarak, istatistiksel analizlerde nasıl kullanıldıklarını görebiliriz. Bağımlı değişken, bir araştırma ya da deneyin sonucunu etkileyen değişkendir. Örneğin, bir ilaç deneyinde, hastaların iyileşme oranı bağımlı değişkendir. Bu değişken, bağımsız değişkenlerden etkilenir. Bağımsız değişken ise, bağımlı değişkeni etkileyen değişkendir. Örneğin, yukarıdaki ilaç deneyinde, ilacın dozu, bağımsız değişkendir. Bu değişkenin farklı seviyeleri, bağımlı değişken olan hastaların iyileşme oranını etkiler. Sabit değişken, araştırma ya da deney sırasında sabit tutulan değişkendir. Örneğin, yukarıdaki ilaç deneyinde, hastaların yaşları, cinsiyetleri ya da hastalıkları, sabit değişkenlerdir. Bu değişkenler, araştırma sırasında değiştirilemez ve sabit tutulur. Tutulan değişken ise, araştırma ya da deney sırasında kontrol edilen değişkendir. Örneğin, yukarıdaki ilaç deneyinde, hastaların diğer ilaçları kullanıp kullanmadıkları, tutulan değişkendir. Bu değişken, araştırma sırasında kontrol edilir ve etkileri bağımlı değişken üzerinde incelenir. Örnek 1: Bir market zinciri, müşterilerinin alışveriş davranışlarını analiz etmek istiyor. Bağımlı değişken, müşterilerin toplam harcamasıdır. Bağımsız değişkenler ise, müşterilerin cinsiyeti, yaşları, gelirleri gibi özelliklerdir. Sabit değişkenler, marketlerin konumları, mağaza içi düzenlemeleri ve reklam kampanyalarıdır. Tutulan değişkenler ise, müşterilerin sadakat kartlarını kullanıp kullanmadıkları ve indirimli ürünleri tercih edip etmedikleridir. Örnek 2: Bir okul, öğrencilerinin matematik dersindeki başarılarını analiz etmek istiyor. Bağımlı değişken, öğrencilerin matematik notudur. Bağımsız değişkenler ise, öğrencilerin öğrenim düzeyleri, aile gelirleri, okul başarısı gibi özelliklerdir. Sabit değişkenler, okulun fiziksel özellikleri ve öğretmenlerin nitelikleri gibi faktörlerdir. Tutulan değişkenler ise, öğrencilerin okul dışı aktiviteleri ve sosyoekonomik durumlarıdır. Bağımlı, bağımsız, sabit ve tutulan değişkenler, istatistiksel analizlerde önemli bir rol oynarlar. Bu kavramları anlamak ve doğru bir şekilde kullanmak, araştırmalar ve deneyler için temel bir gerekliliktir.
