Matematikte çarpanlar ve katlar, temel bir konudur. Özellikle çarpım tablosunu ezberleyen herkes, çarpanları ve katları anlamış demektir. Bu yazımızda, çarpanlar ve katlar ile ilgili örnekler vermeye çalışacağız.
Çarpanlar
Çarpanlar, bir sayının kendisi ve 1 dışındaki pozitif tam sayılardır. Örneğin, 12 sayısının çarpanları 1, 2, 3, 4, 6 ve 12’dir. Bu sayıların her biri, 12 sayısının bir çarpanıdır.
Örnek 1
18 sayısının çarpanlarını bulalım.
18 sayısı, kendisi ve 1 dışındaki pozitif tam sayılara tam bölünebilir. Bu sayıların 1, 2, 3, 6, 9 ve 18 olduğunu görebiliriz. Yani, 18 sayısının çarpanları 1, 2, 3, 6, 9 ve 18’dir.
Örnek 2
24 sayısının çarpanlarını bulalım.
24 sayısı, kendisi ve 1 dışındaki pozitif tam sayılara tam bölünebilir. Bu sayıların 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 ve 24 olduğunu görebiliriz. Yani, 24 sayısının çarpanları 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 ve 24’tür.
Katlar
Katlar, bir sayının kendisiyle çarpımı sonucu elde edilen sayılardır. Örneğin, 3 sayısının katları 3, 6, 9, 12, 15, 18, … şeklinde devam eder.
Örnek 1
4 sayısının katlarını bulalım.
4 sayısının katları, 4’ün çarpımı sonucu elde edilen sayılardır. Bu sayıların 4, 8, 12, 16, 20, … şeklinde devam ettiğini görebiliriz.
Örnek 2
7 sayısının katlarını bulalım.
7 sayısının katları, 7’nin çarpımı sonucu elde edilen sayılardır. Bu sayıların 7, 14, 21, 28, 35, … şeklinde devam ettiğini görebiliriz.
